Żyjemy w przekonaniu, że czas ucieka nam przez palce, nie zauważając, że sami kierujemy jego szybkością. Zatrzymanie się, by „być tu i teraz”, nie tylko oferuje mentalną przerwę od codzienności, ale – zgodnie z tym, co pokazują badania – może również wpływać na to, jak postrzegamy czas. Czy zatem faktycznie skupienie na chwili bieżącej ma moc wydłużania naszej percepcji czasu?
Percepcja czasu – czy mamy na nią jakikolwiek wpływ?
Percepcja czasu często postrzegana jako stała i niezmienna, w rzeczywistości jest zjawiskiem dynamicznym i zaskakująco podatnym na zmiany. To, jak odbieramy upływ czasu, jest nie tylko kwestią mechanizmów zegara biologicznego, ale również wpływu czynników zewnętrznych i wewnętrznych, takich jak nasze emocje, uwaga czy nawet kultura, w której żyjemy.
Philip Zimbardo, jeden z najbardziej znanych psychologów, szczegółowo badał, jak różne stany emocjonalne wpływają na naszą percepcję czasu. Z jego badań wynika, że chwile przepełnione silnymi emocjami zarówno pozytywnymi, jak i negatywnymi, mogą wydawać się dłuższe. To zjawisko jest częściowo związane z intensywniejszym przetwarzaniem informacji przez nasz mózg w stanach emocjonalnych. Gdy jesteśmy szczęśliwi, podekscytowani lub przepełnieni miłością, nasze doświadczenie czasu zdaje się rozciągać
Z kolei uwaga, jaką poświęcamy bieżącym doświadczeniom, również ma wpływ na percepcję czasu. Gdy skupiamy się na zadaniu lub przeżywamy chwilę z pełną uwagą, nasz mózg przetwarza więcej informacji, co może sprawiać wrażenie, że czas płynie wolniej. To wyjaśnia, dlaczego czas wydaje się płynąć szybciej, gdy jesteśmy rozkojarzeni lub wykonujemy rutynowe czynności bez większego zaangażowania umysłowego.
Zimbardo podkreśla również, że nasze psychiczne zaangażowanie w dane doświadczenie może znacząco zmieniać sposób, w jaki postrzegamy czas. Kiedy jesteśmy całkowicie pochłonięci działaniem, jak np. podczas czytania fascynującej książki, oglądania wciągającego filmu czy angażującej rozmowy z bliską osobą, możemy “stracić poczucie czasu”. Ta utrata świadomości upływu czasu jest bezpośrednim wynikiem naszego zaangażowania w teraźniejszą chwilę.
Cały felieton przeczytacie tutaj: „Bycie tu i teraz” a percepcja czasu
…
Od kilku miesięcy mam swoją kolumnę w Journal ANSWEAR, do której mam przyjemność pisać felietony ze świata i o świecie. Zapraszam Was serdecznie na refleksje do kawy.