Teotihuacan – stanowisko archeologiczne wpisane na listę światowego dziedzictwa kulturalnego i przyrodniczego UNESCO jest jednym z najbardziej tajemniczych miejsc w Meksyku. Monumentalne ruiny pozostawiły po sobie więcej pytań niż odpowiedzi. Nie do końca wiadomo kto je zbudował, kiedy i dlaczego zniknął z tego miejsca bezpowrotnie. Istnieje kilka teorii mówiących, że sposób budowy i użyte materiały na tyle wykraczały poza umiejętności istniejących wtedy na ziemi cywilizacji, że sugerują obecność przybyszy z innej planety. Słowem miejsca jest fascynujące i zdecydowanie warte odwiedzenia, zwłaszcza gdy i tak planujecie wizytę w niedaleko położonym Mexico City.

Historia Teotihuacan
Ruiny prekolumbijskiego miasta położone są w północno-wschodniej części Doliny Meksyku, na ziemiach dzisiejszego stanu Meksyk. Powstało w 100 r. p.n.e. W okresie największej świetności, około 500 r., zajmowało obszar 22 km2 i liczyło ponad 100 tysięcy mieszkańców, w tym wielu wspaniałych rzemieślników. Słynęli oni z wyrobu naczyń zdobionych różnymi technikami, kadzielnic, masek, ozdób oraz przedmiotów z obsydianu, którego złoża w Otumba i na wzgórzu Navajas (w dzisiejszym stanie Hidalgo) miasto kontrolowało. Ten półszlachetny czarny kamień o pięknym połysku był jednym z głównych produktów w wymianie handlowej z innymi ośrodkami w Mezoameryce.
Teotihuacan było to również miastem artystów, czego dowodzą rzeźby z andezytu i bazaltu oraz piękne malowidła zdobiące ściany budowli.
Niewiele wiadomo o systemie rządów w Teotihuacan, bowiem brak jest zabytków kamiennych i malowideł przedstawiających władców. Do tej pory nie natrafiono również na żaden grobowiec królewski. Trudno więc ustalić, czy władza spoczywała w rękach jednej czy kilku osób. Czy byli wśród nich kapłani lub wojskowi. Meksykańscy badacze uważają, że było czterech współrządzących, a każda dzielnica miała swoich przedstawicieli odpowiedzialnych za administrację i organizację ceremonii o charakterze religijnym.
Nie jest również znana oryginalna nazwa miasta w czasach jego świetności. Określenie „Teotihuacan” – tłumaczone do tej pory jako „miejsce gdzie ludzie zmieniają się w bogów” – zostało nadane znacznie później przez Azteków. Ostatnio naukowcy opierając się na badaniach dawnych manuskryptów uważają, że poprawny przekład nazwy to „Miasto Słońca”.
Architektura miasta
Wygląd Teotihuacan charakteryzuje symetria i harmonia. Miasto było podzielone na cztery duże sektory: północno-wschodni, północno-zachodni, południowo-wschodni i południowo-zachodni. W każdym z nich znajdowały się dzielnice. W latach 200–500 powstało ich ponad 20. Mieściło się w nich około 2000 kompleksów, obejmujących budowle mieszkalne wzniesione wokół dziedzińców, pomieszczenia przeznaczone na kuchnie i magazyny oraz niewielkie świątynie lub ołtarze służące jako miejsca kultu.
Mieszkańcy poszczególnych dzielnic wykonywali tez sam zawód lub byli powiązani rodzinnie. Teotihuacan było prawdziwą kosmopolityczną metropolią i najbardziej zaludnionym miastem Mezoameryki. W mieście przebywały setki imigrantów zachowujących swoją tożsamość etniczną, obyczaje i tradycje kulturowe. Mieszkali tu również przedstawiciele elity Majów.

Dlaczego Teotihuacan upadło?
Wiadomo, że Teotihuacan wywarło ogromny wpływ na inne kultury Mezoameryki. Widać to w architekturze, sztuce, ikonografi i ceramice nie tylko w ośrodkach na terenie prekolumbijskiego Meksyku, ale i u Majów w Gwatemali i Hondurasie.
Pomimo swej wielkości i znaczenia na ziemiach Mezoameryki, miasto przetrwało tylko kilkaset lat. Przyczyny jego upadku nie są znane, a uczeni wysuwają różne hipotezy, np. że miasto splądrowali i podpalili przybyłe z północy ludy; wielka susza doprowadziła do wyniszczenia środowiska naturalnego, a według najnowszych hipotez – wewnętrzne niepokoje i konflikty spowodowały załamanie systemu rządów. Wzrastająca rywalizacja gospodarcza wywołała napięcia pomiędzy władcami a przedstawicielami poszczególnych dzielnic zamieszkiwanych przez osoby o różnej przynależności etnicznej, zyskujących coraz większy prestiż i gromadzących liczne dobra. Wszystko wskazuje na to, że upadek miasta nie nastąpił około 650 r., jak wcześniej sądzono, ale już w II połowie VI w., kiedy to wznoszące się wzdłuż Alei Zmarłych budowle zostały podpalone, a pochodzące z pałaców rzeźby zniszczone i rozrzucone.
Miasto opustoszało, ale nadal było uznawane za miejsce święte, do którego pielgrzymowano aż do czasów hiszpańskiej konkwisty od końca XV wieku.

Uwielbiasz podróże?
Chcesz zacząć zarabiać na swojej pasji do podróżowania i przekuć ją w życie i pracę marzeń?
Biblia Blogera i twórcy online to największe kompendium wiedzy na polskim rynku, które konkretnie i bez owijania w bawełnę pokaże Ci, jak krok po kroku sprawić, abyś podróżował po całym świecie i żeby jeszcze Ci za to płacili. Znajdziesz w niej moje sześcioletnie know-how i wszystkie strategie, dzięki którym zbudowałam markę Travel and Keep Fit i stworzyłam wokół podróży milionowy biznes.
Co dokładnie zwiedzać w Teotihuacan?
Piramida Księżyca
Najstarszą budowlą była prawdopodobnie Piramida Księżyca. Od 100 do 450 r. p.n.e. była aż siedmiokrotnie powiększana. Każdej kolejnej fazie towarzyszyło złożenie w ofierze ludzi i zwierząt, cennych przedmiotów z jadeitu i obsydianu oraz naczyń ceramicznych. Pod piramidą znajduje się naturalna jaskinia, do której prowadzi sztucznie wykopany tunel biegnący z centrum Placu Księżyca znajdującego się przed budowlą. Tunel mógł symbolizować świat podziemny i odgrywać znaczącą rolę podczas najróżniejszych ceremonii, np. związanych z cyklami rolniczymi.
Aleja Zmarłych
Na Placu Księżyca zaczyna się Aleja Zmarłych. Ma ona ponad cztery kilometry długości i jest główną osią miasta. Otaczają ją po obu stronach liczne pałace i świątynie. Była idealnym miejscem do procesji z udziałem nawet dziesiątek tysięcy osób. Aleja kończy się przed tzw. Cytadelą.
Kompleks Cytadeli
Kompleks Cytadeli to duży, czworokątny plac o boku około 400 m z niewielkimi budowlami wokół niego. W jego centrum wznosiła się Świątynia Quetzalcoatla. Pełnił on podwójną rolę – był miejscem o charakterze sakralnym, które służyło odtwarzaniu mitów związanych ze stworzeniem świata, a także wykorzystywano go w celach politycznych dla wykazania legitymizacji władzy.
Świątynia Quetzalcoatla (Pierzastego Węża) i ofiary z ludzi
Świątynię ozdabiał wizerunek Pierzastego Węża oraz nakrycie głowy tzw. Węża Wojny, wykonane z kawałków muszli. Również pod nią biegnie tunel, który prowadzi do sztucznie utworzonej jaskini. Są tam bogate depozyty ofiarne złożone podczas rytuałów odprawianych w latach 150-200. W późniejszym czasie wejście do tunelu zostało zapieczętowane przez mieszkańców Teotihuacan. Prace archeologiczne wykazały, że w momencie poświęcania świątyni złożono w ofierze ponad 200 osób.
Piramida Słońca
Powstała w I-II wieku, a w III wieku poszerzono ją. Ma aż 65 m wysokości i podstawę o wymiarach 222 na 225 m. Jest jedną z największych konstrukcji w Mezoameryce. Na jej szczycie wznosiła się świątynia, prawdopodobnie miejsce kultu starego boga ognia Huehueteotla, gdyż zachowała się tam rzeźba z jego wizerunkiem. Prawdopodobnie Piramida Słońca stanowiła scenerią tzw. ceremonii rozpalania nowego ognia, związanych z upływami cykli kalendarzowych. Dostęp do piramidy był zastrzeżony dla przedstawicieli elity.
Pałace
W centralnej części miasta wznoszą się budowle pałacowe elity rządzącej. Przy Placu Księżyca znajduje się wejście do Pałacu Quetzalpapalotl. Szerokie schody prowadzą do rozległego przedsionka, którego ściany pokrywają malowidła. W jego pobliżu stoi Pałac Jaguara (Palacio de Los Jaguares) Można tu podziwiać czerwone malowidła ścienne z jaguarami i innymi świętymi mitycznymi stworzeniami.
Muzeum Archeologiczne w Teotihuacan
Przed kompleksem znajduje się Muzeum Archeologiczne. Opłata za wstęp jest wliczona w cenę biletu Teotihuacan.

Jak dotrzeć do Teotihuacan z miasta Meksyk?
Odjazd ze stacji: Autobuses del Norte.
Terminal autobusowy ma własną stację metra (Autobuses del Norte Metro), która znajduje się na linii żółtej (linia 5). Można kupić jednorazowy bilet na metro lub skorzystać z karty prepaid na metra. Przejazdy są bardzo tanie, już od 5 pesos za przejazd.
Bilet kupuje się na terminalu autobusowym. Najlepszą opcją jest bilet powrotny otwarty. Autobusy odjeżdżają często, co 15 minut. Są przeznaczone głównie dla turystów. Teotihuacan leży około 50 km od Ciudad de Mexico, więc podróż zajmuje około godzinę.
Podróż z terminalu może trwać zaledwie 45 minut, w zależności od natężenia ruchu. Do kompleksu piramid jest kilka wejść i wyjść, ale wystarczy wysiąść na pierwszym przystanku przy piramidach (Gate 1).
W drodze powrotnej możecie ponownie wsiąść do autobusu przy jednym z innych wyjść, zamiast wracać pieszo do punktu wyjścia. Autobusy kursują przez cały dzień.
Innym rozwiązaniem jest wykupienie jednodniowej wycieczki z przewodnikiem, dzięki czemu macie zapewniony transport. Na przykład TUTAJ.
Możecie również wypożyczyć samochód. Ja z kolei postawiłam na najprostsze rozwiązanie – zamówiłam Ubera (w Mexico City działają świetnie). Sprawdziło się doskonale. Są bezpieczne, łatwo je zarezerwować w aplikacji i mają z dobrą cenę.


Teotihuacan – godziny zwiedzania i opłata za wejście
Stanowisko archeologiczne Teotihuacan jest otwarte codziennie w godzinach 9.00–17.00. Wstęp do kosztuje 80 Mx za osobę. Unikajcie niedziel, bo obywatele Meksyku mają w tym dniu bezpłatny wstęp, a wycieczka do Teotihuacan jest popularnym sposobem na spędzenie wolnego dnia.
Wycieczka po piramidach Teotihuacan z przewodnikiem
Po kompleksie można poruszać się samodzielnie, ale oglądane budynki nie mają rozbudowanych tablic informacyjnych, trudno zatem na samej ich podstawie zagłębić się w historię tego miejsca. Jeśli zatem nie zdecydujecie się na dedykowaną wycieczkę z przewodnikiem, możecie też rozważyć wynajęcie lokalnego przewodnika po Teotihuacan już na miejscu.
Inne sposoby na zwiedzania Teotihuacan w Meksyku
Teotihuacan Nocturno
Ciekawym doświadczeniem może być Teotihuacan Nocturno – nocne zwiedzanie, w tym: podświetlone piramidy, tańce ludzi w dawnych strojach, pokaz światła i dźwięku na Piramidzie Słońca. Koszt biletu to 390 Mx za osobę. Teotihuacan Nocturno dostępne jest od godziny 18.30 w poniedziałki, czwartki, piątki i soboty.
Lot balonem nad Teotihuacan
Innym bardzo ekscytującym sposobem poznania Teotihuacan jest lot balonem nad piramidami. Najlepszą porą jest wschód słońca.


Najlepszy czas na wizytę w Teotihuacan
Teotihuacan najlepiej zwiedzać zimą, wiosną lub wczesnym latem. Najlepsze miesiące są od listopada do maja, kiedy panuje pora sucha. Zimą, z wyjątkiem świąt Bożego Narodzenia, nie ma również tłumu turystów. Od wiosny rośnie nie tylko temperatura, ale i liczba zwiedzających. Lato charakteryzuje się wysoką wilgotnością i upałami; częste opady deszczu nie sprzyjają zwiedzaniu.
Niezależnie od pory roku, wybierając się do Teotihuacan, nie zapomnijcie o nakryciu głowy i kremie z wysokim filtrem. To otwarty, ogromny teren, który pokonuje się na piechotę. Słowem jesteście na słonecznej patelni. Wodę można kupić na miejscu.